نظرسنجی

عملکرد شورای ششم دوگنبدان را تا کنون چگونه ارزیابی می کنید؟
1. مهر 1397 - 14:26
روز اول مهرماه 59 بیش از 380خلبان در این عملیات شركت داشتند كه 140نفر از آنان وارد خاک عراق شدند وپایگاه‌های هوایی كركوک، موصل، الرشید بغداد، حبانیه، ناصریه، شعبیه، كوت، المثنی و نقاط دیگر از جنوبی‌ترین مدار در خاک عراق تا شمالی‌ترین مدار آن را هدف قرار دادند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب،پيروزی انقلاب اسلامی در بهمن 57، تحولات بسيار مهمی را در منطقه رقم زدو از يک سو بسياری از هم پيمانان رژيم منحوس پهلوی كه منافع خود را در گرو ادامه حيات حكومت پهلوی می‌ديدند، روی كار آمدن نظام اسلامی را مضر تشخيص دادند و از سويی ديگر آرمانخواهی انقلابيون ايران و گسترش افكار و ايده‌های انقلابی در سطح منطقه، سران مرتجع عرب را به هراس افكنده بود.

بنابراين اولين اتقاق در عرصه بين‌المللی بعد از وقوع انقلاب اسلامی پيوند غرب با ارتجاع بودوحمله رژیم بعث عراق عليه انقلاب نوپای ایران اسلامی در چنين موقعيتی صورت گرفت،كشوری با زير پا گذاشتن قواعد و مقرارت بين‌المللی، معاهده قانونی 1975 الجزاير را زير سئوال برد و به صورت يكجانبه و با حمايت شيخ نشين‌های حاشيه‌ای خليج فارس و سران عرب منطقه و بهره گيری از امكانات غرب عليه ايران وارد جنگ شد.

اقدامات رژیم بعث برای تخريب روحيه نظامی ايران

يكی از مهمترين اقدامات كشور متجاوز برای تخريب روحيه نظامی ايران، استفاده از امكانات پيشرفته نيروی هوايی در حمله به كشورمان بودکه استعداد هوايی عراق در اوايل جنگ بالغ بر 607 فروند هواپيمای شكاری و بمب افكن، 169 فروند هلی كوپتر، 775 دستگاه پرتابگر موشک‌های زمين به هوا (عمدتاً سام2، سام3 ، سام6 و رولند)، 713 عراده توپ های پدافند هوايی، 116 دستگاه رادارهای اخطار اوليه، ارتفاع ياب و كنترل آتش بود و با اين امكانات، مغرورانه تصور می‌كرد كه با يک اقدام غافلگير كننده توان نظامی ايران را درهم خواهد كوبيد.

این درحالی بود که با آغاز حمله سراسری عراق به خاک ایران، با توجه به مشکلات پیش روی نیروی زمینی ارتش نظیر ترخیص تعدادی از نیروهای وظیفه، درخواست‌های مکرر جابه‌جایی پرسنل، دوری لشکرها از مناطق در‌گیری و تصفیه برخی فرماندهان و افسران ارشد و گرفتاری سپاه پاسداران در درگیری با عناصر جدایی طلب، عملاً 12 لشکر زرهی، مکانیزه و پیاده عراق به همراه تیپ‌های مستقل متعدد، در برابر خود، نیروی قدرتمند پیاده و زرهی ندیدند و نفرات باقی‌مانده لشکرهای 92 زرهی اهواز، 81 کرمانشاه، 84 خرم‌آباد و 28 کردستان در کنار نفرات سپاه و مردمی تنها با گذر از جان خود توانستند از سرعت پیشروی دشمن کم کنند.

حملات نیروی هوایی دشمن را به لاک دفاعی برد

در اینجا بودکه مسئولان و نیروهای ستادی تنها چاره کار را در استفاده گسترده از نیروی هوایی دیدند،نهاجا پس از آن‌که حمله غافلگیرانه نیروی هوایی عراق را دفع کرد و بالعکس در روز اول مهر با 320 یا 350 سورتی پرواز پشتیبانی و بمباران، این نیروی دشمن را به لاک دفاعی برد 3 اقدام را در دستور کار قرار داد.

اقدام اول نابودی تاسیسات پشتیبانی ارتش عراق نظیر پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها (عراق با بمباران پالایشگاه آبادان و برخی اهداف اقتصادی، این کار را از روز اول جنگ شروع کرده بود)چرا که مطابق گزارش‌های اداره دوم ارتش، ماشین جنگی مکانیزه عراق بشدت وابسته به روغن‌های صنعتی، بنزین و گازوئیل بود و هرگونه اختلال در لجستیک این کشور می‌توانست سرعت تانک‌ها، نفربرها و هزاران خودروی لشکرهای مکانیزه را که بسرعت در حال پخش شدن در دشت خوزستان و استان‌های غربی بودند، بگیرد.

فشار اقتصادی درادامه جنگ

دیگر اقدام، نیروی هوایی عراق هنوز با نیمی از توان خود قادر به صدمه زدن به شهرها و صنایع داخل فلات ایران بود و این اتفاق در صورت رخ دادن می‌توانست نه تنها مانع جابه‌جایی لشکرهای ارتش و رسیدن صدها هزار داوطلب به خطوط مناطق درگیری شود بلکه ایران بدون یاور و تنها را از صنایع مادر (خودرو سازی، ماشین‌سازی، فولاد و صنایع نظامی) محروم کندومضافاً این‌که بنادر و صنایع صادرات نفت ما تنها با اندکی تلنگر می‌توانستند غیرفعال شوند و آنگاه این فشار اقتصادی بود که ما را از ادامه جنگ باز می‌داشت (صدام از سال 62 به بعد تنها در همین بخش به ما فشار آورد و حتی تا حدودی موفق شد) پس باید این نیرو غیرفعال یا نابود می‌شد.

اقدام سوم، باید ستون‌های زرهی و مراکز تجمع لشکرهای عراق و مراکز فرماندهی سپاه‌های دوم و سوم بشدت مورد حمله قرار می‌گرفت چراکه بیش از 4 هزار تانک و نفربر زرهی را نمی‌شد با روش دیگری متوقف کرد.

اشتباه محاسباتی حامیان صدام

البته در این میان نباید خط اشتباهی که حامیان صدام به خصوص آمریکا برای حمله به ایران دادند را نادیده گرفت، آنها فکر می‌کردند با خروج مستشارانشان، ارتش ایران فلج شده و دیگر توان مقابله با هیچ هجومی را ندارد به همین دلیل صدام را به حمله تشویق کردند،اما در واقع آنها همین جا را اشتباه محاسبه کرده بودند، چرا که ارتش ایران توانسته بود در آن زمان نظم پیدا کند و همین نظم باعث شد اتفاقی بیافتد که آنها هیچ‌گاه تصورش را هم نمی‌کردند.

صدام که به خاطر اطلاعات غلط دچار توهم شده بود به قوای مسلح خود فرمان حمله به ایران را در 31 شهریور 59 صادر کرد و از آنجایی که جنگ با ایران را سهل و آسان می‌دید در مصاحبه‌ای اعلام کرد که هفته آینده در تهران خواهد بود و از آنجا با دنیا سخن خواهد گفت.

واکنش شدید نیروی هوایی ایران

به همین منظور به نیروی هوایی عراق دستور داد تا با یورشی همه جانبه تجهیزات ایران را از بین ببرد؛ اما از آنجایی که اکثر خلبانان عراقی نه آموزش کافی دیده بودند و نه با سلاح‌های غربی آشنایی کامل داشتند، نتوانستند به اهداف از قبل تعیین شده دست یابند،اما نکته جالبی که عراق، صدام و دنیا را مبهوت کرد این بود که نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در کمترین زمان ممکن بزرگ‌ترین حمله هوایی را به خاک عراق انجام داد.

پاسخ کوبنده ایران

پس از حملات هوایی رژیم بعث، فرماندهان جمهوری اسلامی ایران برای دادن پاسخی محکم شروع به طرح ریزی عملیاتی بزرگ کردند، طرح‌های متعددی ارائه شد که در این بین یکی از آنها مورد پذیرش قرار گرفت تا به این هجوم عراق پاسخی درخور داده شود.

حمله به عراق با 140جنگنده

طرح به این شکل بود که 140 فروند جنگنده بمب‌افکن ایرانی از 5 پایگاه به پرواز درمی‌آمدند و به سوی خاک عراق حرکت می‌کردند و پس از عبور از مرز و رسیدن به اهداف معین شده، آن ناطق را بمباران کرده و به ایران باز‌می‌گشتند.

روز یکم مهرماه 59 بود که فرمان انجام عملیات با رمز «کمان 99» صادر شد و جنگنده‌های ایرانی به پرواز درآمدند و به مأموریت پرداختند،140 فروند جنگنده ایرانی که شامل 48 فروند جنگنده «اف 5» پایگاه تبریز، 40 فروند جنگنده «اف 5» پایگاه دزفول، 16 فروند فانتوم پایگاه همدان، 12 فروند فانتوم از پایگاه بوشهر و 12 فروند فانتوم از پایگاه تهران بودند که به پرواز درآمدند و به ترتیب به پایگاه‌های هوایی موصل، ناصریه، کوت، شعبیه و الرشید حمله کردند و ضربه مهلکی به پیکر نیروی هوایی عراق وارد کردند.

عملیاتی که آسمان عراق را سیاه کرد

در کنار این جنگنده‌ها، هواپیما‌های سوخت‌رسان، ترابری و جنگنده‌های «اف 14» برای پوشش هوایی به پرواز درآمدند،این عملیات که بزرگ‌ترین حمله هوایی ایران نام گرفت باعث شد تا هم عراق ضربه سنگینی را متحمل شود و هم دنیا مبهوت و سردرگم بماند که ایران چگونه چنین عملیات بزرگ هوایی را انجام داده و توانسته آسمان این کشور را سیاه کند.

هر چه که بود این عملیات توسط جوانان برومند ایرانی انجام و باعث شد تا دنیا تا همین امروز متوجه باشد که اگر قصد تجاوز به خاک، آب و هوای ایران را کند، شاید ورودش با خودش باشد، اما بازگشتش دست خودش نیست.

این درحالی است که امير خلبان حسن شاه‌صفی، فرمانده سابق نيروی هوايی ارتش درهمایشی تحت عنوان تجلیل از افتخارآفرینان این عملیات،گفته بود:نيروی هوايی ارتش تنها نيرويی بود كه توانست در همان ابتدای جنگ ضربات مهلكی بر پيكر ارتش بعث وارد كند،نيروی هوايی ارتش با انجام عمليات‌های برق‌آسا در همان ابتدای جنگ دشمن را فلج و در نقاط مختلف زمين گير كرد. 

صدها هزار پوند مهمات در عراق ریخته شد

شاه‌صفی با اشاره به عمليات غرورآفرين كمان 99 كه روز اول مهر 59 توسط 140 فروند از شكاری بمب‌‌افكن‌های ارتش انجام شد، اظهار کرده بود:در اين عمليات صدها هزار پوند مهمات بر سر پالايشگاه‌ها و نقاط زير بنايي رژيم بعث ريخته شد به طوری كه برای مثال 350 ميليون ليتر نفتی كه از يكی از بنادر عراق به تركيه صادر می‌شد، به صفر رسيد. 

وی نيروی هوايی ارتش را بازيگر خط مقدم جبهه در اوايل جنگ و در طول 8 سال دفاع مقدس عنوان كرده كه همواره زيرساخت‌های مهم عراق و عقبه دشمن را مورد هدف قرار می‌داد و اين وضعيت تا پايان جنگ ادامه داشت.

فرمانده سابق نيروی هوايی ارتش با بيان اينكه قدرت نيروی هوایی در ارتش‌های جهان هيچ مشابه‌ای ندارد،تصریح کرده بود:اين نيرو عمليات‌های خود را آنقدر سريع و برق‌آسا انجام می‌دهد كه جز با عمليات‌های مقابله به مثل نمی توان آنرا جبران كرد. 

‌نيروی هوايی 3 هزار روز درگير جنگ بود

شاه‌صفی با بيان اينكه توانايی نيروی هوايی پشت تمام سياستمداران خبره جهان را می‌لرزاند، اظهار کرده بود:‌نيروی هوايی ارتش در طول جنگ بيش از 3 هزار روز درگير نبرد بود اما متاسفانه در تاريخ‌نگاری ضعيف عمل شده است و چندان اين موارد مورد توجه قرار ندارد. 

وی نیزخاطرنشان كرده بود:نيروی هوايی در نقش يک نيروی راهبردی در عمق فرهنگ، اقتصاد و سياست جنگ قابل مشاهده است و من اطمينان می‌دهم كه اين نيرو پرچم پر افتخاری را كه رزمندگان و شهدای ما در ايام دفاع مقدس برافراشتند بر زمين نخواهند گذاشت و همواره پاسدار آرمان‌های انقلاب، امام و شهداء خواهند بود. 

طراحی عمليات

با این تفاسیر؛اين تازه آغاز راه بود پرسنل نيروی هوايی ارتش جمهوری اسلامی (معاونت های عمليات پايگاها) با دستور فرمانده وقت نيروی هوايی سرتيپ شهيد "جواد فكوری" كه شخصا در طرح اين عمليات شركت داشت، شبانه مشغول طراحی، طرح عملياتی البرز می شوند و طرح عمليات در واپسين دقايق شامگاه 31 شهريور 59 آماده می شود. در همين حين كليه خدمه فنی تا صبح بيدار بودند تا بمب های MK82/83/84، بمب های خوشه ای، موشک های ماوريی، موشک های حرارتی و موشک های راداری را بر روی جنگنده ها لود كنند. 

در راستای اجرای اين طرح، خلبانان در هر پايگاه به فرماندهی فراخوانده شدند و تا صبح بر روی برنامه پروازی، نوع ماموريت و مشخص نمودن اهدافی كه بايد هدف قرا بگيرد، كار كردند. مسير رفت و برگشت، باندهای فرعی برای فرود اضطراری، محل های سوخت گيری در آسمان و نقاطی كه بايد از آن جا از مرز گذشت و وارد عراق شد، مشخص شد. 

قرار بر اين شد كه پايگاه های تهران، همدان و بوشهر با يگان های اف 4 ( فانتوم) خود و پايگاه های تبريز و دزفول با يگان هاي اف 5 (تايگر) خود در اين عمليات شركت كنند و پايگاه های هفتم و هشتم شكاری با يگان های اف 14 (تامكت) خود كار پشتيبانی را برعهده بگيرند. 

کمان 99،نمادی از آتش خشم ملت ايران

بر اين اساس قرار شد نام عمليات كمان 99 نمادی از آتش خشم ملت ايران به سوی متجاوز و به عبارتی يعنی تيری در چله كمان و رها نمودن آن تا دور دست ترين نقاط عراق و يادآور آرش كمانگير باشد. عدد99 نيز الهام گرفته از تعداد صفحات طرح عملياتی البرز بود. 

پرواز از شرق به غرب

زمان عمليات طلوع آفتاب در سرزمين عراق انتخاب شدکه اين انتخاب به اين دليل بود كه خورشيد از شرق طلوع می كند و هواپيماهای ايرانی می بايست از شرق به غرب پرواز مي كردند، پس تيغ تيز آفتاب در چشمان پدافند زمين به هوای عراق بود و هدف گيری برای شان بسيار مشكل بود. 

منطقه عمليات نيز سرتاسر خاک عراق، تمام پايگاه های هوايی، پالايشگاه ها، مخازن سوخت و ديگر اهداف در حد فاصل مدار 30 درجه شمالی يعنی جنوبی ترين مدار در خاک عراق تا شمالی ترين مدار آن كه مدار 37 درجه شمالی را شامل می شد.

اهداف عملیات بزرگ کمان 99

اهداف اين عمليات هم همان طور كه گفته شد پايگاه های هوايی، مخازن سوخت و مهمات، پالايشگاه ها، آشيانه هواپيماها، پناهگاه های تعميرات و نگهداری هواپيما، باندهای پروازی، رادارهای هدايت كننده هواپيماهای جنگی، برج های مراقبت و مراكز مخابراتی بودند.

براي يگان هايی كه قصد ورود به خاک عراق را داشتند، ماموريت هاي به نام" SEAD" يا عمليات ضد پدافندهوايی قبل و همزمان با ورود بمب افكن ها به خاک عراق انجام شد تا رادارها و پدافندهای مناطقی كه قرار بود به آنها حمله شود، از سر راه بمب افكن ها برداشته شود. با انجام اين كار برتری كامل هوايی از آن خلبانان نيروی هوايی شد و اين باعث شد توان دشمن به ميزان قابل توجهی كاهش پيدا كند. 

درگیری با ضد انقلاب

علت انتخاب اين عمليات هم اين بود كه نيروی زمينی ارتش در كردستان درگير ضد انقلاب بود و به تازگی هم از اتهام كودتای نافرجامی رها شده بود و هيچ نيروی نظامی ديگری هم در منطقه نبود، نيروی زمينی دشمن با پشتيبانی هوايی به پيشروی ادامه می داد كه درصورت نبود اين پشتيبانی كار برای آنها با مشكلات فراوانی همراه می شد. 

اجرای عملیات

در ساعت مقرر تانكر ها در محل ملاقات حضور داشته باشند و ابتدا اف 4 های پايگاه همدان به پرواز درآيند و بدون سوختگيری به اهداف خود حمله كنند،دو دقيقه بعد از آنها، فانتوم های پايگاه تهران به پرواز درآيند و با سوختگيری هوايی، به اهداف خود حمله كنند. دو دقيقه بعد فانتوم های پايگاه بوشهر به پرواز درآيند و آنها نيز با سوختگيری هوايی به اهداف خود حمله كنند. در همين زمان هم اف 5 های پايگاه های تبريز و دزفول به پرواز در آمده و اهداف خود را بمباران كنند و در اين زمان اف 14 ها از پايگاه های مربوطه به پرواز در آيند و كار پشتيبانی عملياتی را از پشت مرزها به عهده بگيرند. 

بزرگ ترين عمليات تاريخ نيروی هوايی 

بامداد روز يكم مهر ماه سال 59درحالی كه بيش از 10 ساعت از هجوم هواپيماهای دشمن به ميهن عزيزمان نمی گذشت، با ابلاغ رمز "كمان 99" به پايگاه های هوايی، عمليات آغاز شدوپايگاه بوشهر كه تا به آن روز پرواز 40 فروند فانتوم را با هم تجربه نكرده بود، آماده بود. هواپيماها برروی باند پروازی قرار گرفتند و يكی پس از ديگری در دل آسمان جای گرفتند. بعد از سوختگيری هوايی، به سمت اهداف حركت كردند.

مانورهای زیبای خلبانان ایرانی

در آسمان بغداد به خاطر اين كه اين اولين عمليات بزرگ نيروی هوايی بود، ناهماهنگی بوجود آمده بود. به شكلی كه وقتی هواپيماهای پايگاه بوشهر به آن جا رسيدند، هواپيماهای ديگر از ارتفاع بالاتر درحال بمباران بودند كه خلبانان شجاع ما با مانورهايی زيبا، خود را در امان نگاه داشته و اهداف مورد نظر را بمباران كردند. 

موج دوم حملات آغاز شد. پايگاه تهران حمله ای ديگر را آغاز نمود كه بر اساس آن 8 فروند فانتوم هر كدام به 6 بمب MK82، چهار بمب و موشک های راداری مسلح شدند و به همراه يک فروند فانتوم شناسايی به قصد بمباران پايگاه هوايی الرشيد در جنوب بغداد و فرودگاه بين المللی بغداد به پرواز در آمدند. 

قبل از ورود به خاک عراق، فانتوم ها به دودسته تقسيم شدند و با كم كردن ارتفاع از مرز گذشتند و وارد خاک عراق شدند. وقتي به بغداد رسيدند، پدافند عراق كه ديگر آگاه شده بود، آسمان بغداد را به گلوله گرفته بودند و دودهای ناشی از آن كل آسمان را پوشانده بود. ولی خلبانان شجاع نيروی هوايی با رشادتی مثال زدنی، به سمت اهداف خود در پايگاه الرشيد و فرودگاه بغداد شيرجه رفتند و تمامی بمب های خود را بر روی اهداف ريختند كه در نتيجه آن باند فرودگاه، ساختمان های آن و ماشين آلاتی كه در آن قرار داشت، تقريبا منهدم شد. 

اهدافی که در هم كوبيده شد

تمامی اهداف از پيش تعيين شده در خاک عراق در هم كوبيده شد و هيچ منطقه عملياتی از قلم نيافتاد در اين عمليات، پايگاه های هوايی الرشيد بغداد، كوت در استان العماره، موصل در استان نينوا، ناصريه در استان ذيقار، شعيبه در استان بصره، پايگاه هوايی كركوک در استان كركوک، پايگاه های هوايی حبانيه شامل دو پايگاه تموز و هضبه در غرب بغداد، پايگاه هوايی ام القصر، فرودگاه بين المللی بغداد و فرودگاه المثنی، توسط بمب افكن های ايرانی بمباران شد. 

هر دو باند پروازی پايگاه كركوک، پالايشگاه های نفت كركوک و بصره، فرودگاه حبانيه شمالی، فرودگاه المثنی، پل های ارتباطی تنومه و بصره و چاه های نفت باباگرگر و مخازن نفت موصل و تاسيسات گازی كركوک، تنها قسمتی از خسارت های وارد به عراق بود. 

دشمن در تیرس کمان تیزپروازان

با انجام اين عمليات، نيروی هوايی عراق بيش از 55 درصد از توان خود را از دست داد و تا مدت ها پايگاه های هوايی آنان قادر به استفاده از تمام يا بخشی از توان خود نبودند. پايگاه هوايی الرشيد به عنوان يكی از مهم ترين پايگاه های هوايی عراق، تا 69 روز نتوانست عملياتی شود كه اين خود شدت حملات خلبانان تيز پرواز نيروی هوايی را نشان می داد.

پاسخ قاطع به حامیان صدام

این حمله از سويی تمام برآوردهای دشمن را درباره اين نيرو را برهم زده بود، زيرا اطلاعات آنان حكايت از زمين گير بودن نيروی هوايی ايران داشت و براستی خلبانان شجاع ما نه تنها تمامی معادلات عراق را برهم ريخته بودند، بلكه به كشورهای دوست و هم پيمان عراق شامل كشورهای عرب حاشيه خليج فارس، فرانسه، آلمان و از همه مهم تر آمريكا، پاسخی قاطع داده بودند و آنان تازه فهميده بودند كه محاسبات شان چندان دقيق هم نبوده است. 

براي اين عمليات جمعا 380 نفر از پرسنل نيروي هوايی با 200 فروند جنگنده بمب افكن به پرواز در آمدند كه 140 هواپيما از مرز عبور كرد. در اين روز، تيزپروازان نيروی هوايی ارتش ايران با 300 پرواز عملياتی، علاوه بر اين كه اين حركت را در كارنامه خود ثبت كردند، باعث شدند ارتش عراق در بكارگيری نيروهايش دچار مشكل شود و با از دست دادن آزادی عمل، نيروی زمينی خود را بدون پشتيبانی هوايی در صحنه نبرد در مناطق اشغالی ايران، به حال خود رها كند و عراق به اين باور برسد كه خوزستان از خاک ايران جدا شدنی نيست. 

پرواز در سطح 4متری زمین

در پی انجام موفقيت آميز اين عمليات، خبرگزاری های خارجی پرواز خلبانان ايرانی را اعجاب انگيز و مانورهوايی آنان را در بغداد و در برابر پدافند هوايی قدرتمند آن، بی نظير خواندند. رسانه های همگانی نيز از وحشت مردم از ادامه اين بمباران هوايی خبر دادند. آنان اذعان داشتند كه خلبانان ايرانی چنان مانور لابه لای ساختمان های بغداد می دادند كه ما مات و حيران زده شده ايم. عكاس آمريكايی عكسی از يكی از فانتوم های ايرانی از طبقه چهارم ساختمان محل سكونت خود گرفته بود كه نشان می داد يک فروند فانتوم نيروی هوايی در ارتفاعی كم تر از چهار متر از سطح زمين پرواز می كند و اين مهارت خلبانان ايرانی را بر همگان ثابت نمود. آن چه كه می شود از اخبار منتشر شده آنروزها متوجه شد، ضربه شديد روحی و وحشتی بود كه عراق و هم پيمانانش خورده بودند. 

تیزپروازانی که جاودانه شدند

در اين روز، نيروی هوايی ارتش تعدادی از بهترين هاي خود را نيز از دست داد. شهيدان عزیز؛ همايون شوقی، غفار رامين فر ،غلامحسين عروجی، مسيح الله دين محمدی، بهرام عشقی پور ،عباس اسلام نياکه از اين دسته، پيكر پاک و مطهر چهار نفر اول تاكنون بدست نيامده و جزو مفقودين دفاع مقدس مي باشند و دو نفر ديگر نيز كه به عنوان ليدر دسته پروازی پايگاه همدان بودند، بر روی پايگاه دچار نقص فنی شدند و تلاش شان برای نشاندن هواپيما نيز موفق نبود و برای اين كه هواپيمای شان بر روی خانه های سازمانی فرودگاه سقوط نكند، آن را به ساختمان نيمه كاره ای در پايگاه كوبيدند و بدين شكل جاودانه شدند. 

در پايان اين عمليات، مقام معظم رهبری كه در آن زمان نمايندگی حضرت امام خمينی (ره) را در شورای عالی دفاع برعهده داشتند، در گزارشی به مجلس شواری اسلامی در خصوص نخستين روز جنگ، فرمودند: "گزارش هايی تا آخر وقت امروز از پيام رئيس جمهور در خبرها شنيدم، مطبوعات هم مفصلا نوشتند كه صبح امروز سه فروند ميگ عراقی سرنگون شده، يک فروند هواپيما هم ساعت شش به ناوهای ايرانی حمله كرده، دو فروند هواپيما هم در نزديكی خارک قصد بمباران آن جا را داشتند و همچنين به فرودگاه های اهواز و همدان هم حمله شده كه خسارات چندانی به بار نيامده است، پدافند ايران نيز يک هواپيمای ميگ را سرنگون كرده كه خلبان آن در اختيار ارتش است." 

کمان 99؛چیزی شبیه معجزه

ايشان همچنین ادامه دادند:"نيروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ايران امروز صبح حدود 15 مركز نظامی را در عراق مورد هدف قرار داده كه از آن جمله بغداد و شهر موصل و ... می باشد. تعداد هواپيماهايی كه از ايران به پرواز درآمده 140 فروند بوده و هواپيماها تقريبا همگی به سلامت برگشتند و فقط از چند فروند اطلاعی در دسترس نيست و آن طور كه صاحب نظران گفتند، اين رفت و برگشت چيزی شبيه به معجزه بوده است." (در اين هنگام صدای تكبير حضار بلند می شود) که در اين هنگام ايشان گزارشی از چگونگی انجام اين عمليات را به اطلاع نمايندگان می رسانند. 

روحيه خلبانان عالی است 

سرتيپ شهيد جواد فكوری فرمانده وقت نيروی هوايی ارتش جمهوری اسلامي ايران و وزير دفاع، در مصاحبه ای با خبرنگاران خارجی و داخلی، ضمن عالی توصيف كردن روحيه خلبانان ايرانی گفت: در شرايط فعلی روحيه خلبانان ما بالاست و تلفات دشمن بسيار سنگين مي باشد كه متعاقبا اعلام می شود. 

شهيد فكوری در خصوص تجاوز ميگ های عراقی به فرودگاه های ايرانی افزود: آنها به قصد حمله به ايران آمده بودند ولی با دفاع قدرتمندانه خلبانان ما مواجه شدند و نتوانستند بمب های شان را بر روی اهداف از پيش تعيين شده بريزند. 

شهيد فكوری ادامه داد:امروز 140 فروند هواپيمای ما از مرز گذشتند، پايگاه ها و اهدافی كه تعيين شده بود را بمباران كردند و به سلامت بازگشتندكه هدف از اين درگيری، فقط مراكز نظامی بود و با مردم هيچ كاری نداريم.

ضربه محكمی به عراق وارد كرديم 

سرلشكر شهید حسین خلعتبری كه در آن زمان ستوانيكم بود و در اين عمليات شركت كرده بود، در مصاحبه ای در مورخ 3 مهر سال 59 با روزنامه كيهان گفت:خلبانان نيروی هوايی جمهوری اسلامی ايران عملا ثابت كردند كه از هيچ صدايی واهمه ندارند و روحيه شان بسيار عالی است. 

وی در مورد نبرد با عراق گفت: از چندی پيش هواپيماهای عراقی به خاک ما تجاوز می كردند و ما تنها به تعقيب آنها می پرداختيم. ولی بعد از آن به ما ماموريت هايی داده شد كه پايگاه های نظامی عراق را بمباران كنيم و اين پايگاه ها درست در قلب عراق قرار داشتند و ما ماموريت خود را با نهايت موفقيت بدون اين كه كوچک ترين ضربه ای به ما وارد شود، در خاک عراق انجام داديم.

وی همچنان يادآور شد در حمله روز يكم مهر ماه (كمان99) مواضع حساس و مهم عراق در چند منطقه از جمله بغداد، بصره، ام القصر و... منهدم شد و اين ضربه محكمی بود كه بر ارتش عراق وارد كرديم. 

ضربه کاری به ارتش عراق

اگرچه امير سرتيپ خلبان احمد ميقانی، فرمانده اسبق نيروی هوايی ارتش جمهوری اسلامی در آیین تجلیل از خلبانان این عملیات غرورآفرین گفته بود: عمليات 140 فروندی كه در روز دوم جنگ انجام شد، توانست ضربه كارسازی به ارتش عراق وارد كند، تا حدی كه پايگاه های هوايی عراق تا ماه ها نتوانستند خود را عملياتي كنند که در واقع نيروي هوايی عراق عملا بيش از 50 درصد توان خود را از دست داد و حتی توليد پالايشگاه های نفت اين كشور نيز به 10 درصد كاهش يافت. 

وی تصریح کرده بود:ناظران بين المللی كه تصور می كردند ايران پس از پيروزی انقلاب و خروج مستشاران آمريكايی توان آن چنانی نخواهد داشت، از اين همت و فداكاری پرسنل نيروی هوايی مبهوت شدندبه طوری كه اين حمله در رسانه های خارجی بازتاب وسيعی داشت. 

ادعای صدام غلط از آب در آمد 

وی نیزگفته بود:اين عمليات تاثيرات مهمی داشت که  تاثير اول در عراق بود كه صدام عنوان می كرد دو ماه طول خواهد كشيد تا هواپيماهای ايران بتوانند از فرودگاه های خود بلند شوند اما اين ادعای وی غلط از آب در آمد. 

نیروی هوایی به ملت روحیه داد

میقانی درادامه اظهارکرده بود:تاثير دوم در مرحله بين المللی بود كه كشورها و رسانه های غربی كه با تاكيد بر تحريم كشورمان عنوان می كردند كه ايران توان حمله ندارد، از توانمندی خلبانان ايرانی شگفت زده شدند و در داخل هم پس از شروع جنگ، ما دچار غافلگيری شديم، اما نيروی هوايی اين غافلگيری را جبران كرده و به نيروهای مسلح و ملت روحيه داد. 

مظلومیت نیروی هوایی

امیر سرتیپ دوم خلبان منصور ونک ، فرمانده سابق پایگاه سوم شکاری شهید نوژه همدان در خصوص عملیات کمان 99گفت:متاسفانه کارهایی که نیروی هوایی در طی جنگ و بعد از آن انجام داده است یا گفته نشده و یا اگر گفته شده به صورت ناقص بوده است لذا نیروی هوایی مظلوم واقع شد.

نیروی هوایی همه کاره میدان نبرد بود

وی افزود:نیروی هوایی ، یک نیروی تاکتیکی است و یک سری ماموریت راهبردی ، عملیاتی  و طبیعتا تاکتیکی برای آن تعریف شده است یعنی به این صورت نیست که با هواپیما و مسلسل آن تانک بزنیم ولی از آنجایی که در ابتدای انقلاب توان مناسب برای مقابله نبود ، این نیرو وظایف دیگر یگان ها را بر دوش گرفت و علاوه بر ماموریت های محول شده خود وظایف نیروی زمینی را انجام داد ، یعنی به شکار تانک ها رفت ، در کنار آن وظایف ژاندارمری را بر عهده گرفت و اجازه ورود ضدانقلاب را به مرزها نداد ، حتی کارهای شهربانی نیز در برهه ای بر دوش این نیرو بود ، یعنی هرجا احساس نیاز شد ، همه کاره میدان گشت.

فرمانده سابق پایگاه سوم شکاری شهید نوژه همدان تصریح کرد:با آغاز جنگ و در روز یکم مهرماه 1359 ، بیش از 200 فروند جنگنده به مواضع دشمن بعثی حمله کردند، افرادی که تجربه ای در بحث پروازهای تخصصی دارند می دانند که برای برگزاری مثلا یک رژه هوایی که تعداد آن به مراتب کمتر از این می باشد ، 3 تا 4 ماه باید برنامه ریزی کنیم که لیدر دسته چه کسی باشد ، جانشین لیدر چه کسی ، کنترل کننده و ناظر هوایی چه کسی باشد ، خلبانان چه کسانی باشند و در کجا قرار بگیرند و ... تا یک روز رژه انجام شود.

وی اظهارکرد:پس با این اوصاف ، وقتی 140 فروند هواپیما به پرواز در می آیند ، اگر دقت کنیم ، یک ساختار قوی ، آموزش دیده و منسجم وجود داشته که این تعداد به عمق خاک دشمن وارد شوند و 60 فروند در داخل خاک کشور آنان را محافظت و پشتیبانی کنند ، نکته جالب هم اینجاست که تمام این اتفاقات در شرایط جنگی و خطرهای بالا صورت گرفته است.

هزاران کتاب درباره رشادت های نیروی هوایی

وی افوزد:گفتن این موضوع هم خالی از لطف نیست که از خاطرات مقام معظم رهبری بیان شده ، زمانی که این عملیات انجام گرفت ، گزارش آن را به نمایندگان مجلس دادم و گفتم این اتفاق مانند یک معجزه بود و همه نمایندگان آنجا تکبیر گفتند ، پس از نقش نیروی هوایی در اول جنگ می توان هزاران کتاب نوشت.

اینفوگرافی عملیات کمان 99

انتهای پیام

نظرات کاربران

تازه های سایت

پربازدیدها