به گزارش
آفتاب جنوب ،برای مخاطبان مشرق که طی سه سال گذشته پیگیر «سلسله گزارش‌های تحلیلی - میدانی سوریه» بوده‌اند، از تحولات میدانی در جبهه‌های «دمشق، لاذقیه، حلب، ادلب و درعا» گزارش‌هایی تهیه شده است که در ادامه می‌خوانید.
محاصره محلات تحت سیطره تروریستهای تکفیری ارتش آزاد و القاعده در شرق شهر حلب در حالی وارد پانزدهمین روز خود شده که تلاش‌های پی در پی آنها برای بازگشایی اتوبان تدارکاتی کاستلو و بر قراری مجدد ارتباط با مرزهای ترکیه با شکست‌های سنگینی مواجه شده است.
تحولات میدانی جبهه حلب
محاصره تروریستهای حلب 15 روزه شد/خسارات گسترده القاعده و ارتش آزاد
نبردها در جبهه شمالی شهر حلب سوریه در حالی ادامه دارد که تلاش‌های گسترده ائتلاف گروه‌های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد برای جلوگیری از پیشروی نیروهای ارتش سوریه با شکست های پی در پی مواجه شده است. نیروهای ارتش سوریه و گروه‌های هم پیمان آن (حزب الله، لشگر فاطمیون و تیپ فلسطینی قدس) از 15 روز پیش جاده کاستلو آخرین شریان حیاتی گروه‌های تروریستی تکفیری مستقر در محلات شرقی شهر حلب را قطع کرده و آنها را در محاصره خود قرار داده اند.
حملات ارتش سوریه و هم پیمانان آن در تاریخ پنجم تیرماه از مبدا منطقه "الاسلامات" آغاز شده که طی سه روز درگیری‌های شدید موفق به سیطره کامل بر مزارع ملاح شده‌اند. مزارع ملاح دو بخش شمالی و جنوبی داشته که ارتش سوریه موفق به سیطره کامل بر آن شده است. در این نبردها تلفات و خسارات بسیار سنگینی به تروریستهای تکفیری وارد آمده است.
رسانه‌های این گروه‌ها روزانه ده‌ها تصویر از کشته‌شدگان خود منتشر می‌کنند. گروه‌های حرکت نورالدین زنکی (ارتش آزاد)، فیلق الشام (ارتش آزاد)، الفرقه الوسطی (ارتش آزاد)، جبهه النصره (القاعده)، احرارالشام (القاعده) و حزب ترکستان شرقی چین (القاعده) به استعداد بیش از 5 هزار نفر نوک پیکان جنگی جبهه مقابل ارتش سوریه هستند.
نیروهای ارتش سوریه و گروه‌های هم پیمان آن در ابتدا با پیشروی در مزارع بخش شمالی جاده کاستلو که آخرین مسیر انتقال تروریست و تدارکات نظامی از مرز ترکیه برای گروه های تروریستی تکفیری داعش، القاعده و ارتش آزاد مستقر در محلات بخش شرقی شهر حلب است، بر بخش‌هایی از این جاده اشراف آتش پیدا کردند. به این معنا که فاصله مواضع خود تا جاده مذکور را به کمتر از 500 متر رسانده و کلیه نقل و انتقالات صورت گرفته از آن را با آتش مسلسل‌های سنگین و موشک‌های ضد زره هدف قرار داده‌اند.
با گذشت چند روز از این پیشروی‌ها نخستین حملات تروریستها برای عقب راندن ارتش سوریه و بازگشایی اتوبان کاستلو آغاز شد. اما با هوشیاری و تدابیر مناسب اندیشیده شده از سوی فرماندهان اتاق عملیات مشترک ارتش و گروه‌های هم پیمان این حمله با آتش سنگین توپخانه و بمباران‌های بسیار دقیق و ویرانگر هوایی شکست مفتضحانه‌ای خورده و طی آن صدها تروریست به هلاکت رسیده و صدها تن دیگر نیز زخمی شدند. آمارهای اولیه حکایت از هلاکت دستکم 200 تروریست در نخستین پاتک تروریستها به مواضع ارتش سوریه در مزارع ملاح حکایت دارد. گفته می‌شود که تعداد زیادی از زخمی‌ها به دلیل عدم امکان انتقال به ترکیه برای مداوا و محاصره حلب در بیمارستان‌های میدانی القاعده و ارتش آزاد به هلاکت رسیده‌اند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی منابع میدانی طی 15 روز گذشته نیروهای ارتش سوریه و گروه‌های هم پیمان حداقل 4 حمله سراسری تروریستها برای بازگشایی جاده کاستلو را در جبهه‌های ملاح و حندرات خنثی کرده‌اند. در این حملات تا کنون بیش از 700 تروریست به هلاکت رسیده و صدها تن دیگر نیز زخمی شده‌اند. بدیهی است آمار ارائه شده از سوی رسانه‌های تروریستها بیانگر حجم واقعی تلفات وارده به آنها نبوده است. چرا که با توجه به مشارکت صدها تروریست بین‌المللی در درگیریها معمولا آمار دقیقی از میزان تلفات آنها منتشر نمی‌شود.
شکست تروریستها برای گشودن جبهه‌های جدید در حلب
همزمان با شکست سنگین تروریستهای تکفیری در بازگشایی اتوبان تدارکاتی کاستلو در شمال حلب، حملات گسترده‌ای را نیز به مواضع نیروهای دولتی در خطوط تماس میان محلات شرقی تحت سیطره خود با محلات غربی تحت سیطره ارتش سوریه کرده‌اند. این اقدام با هدف تمرکز زدایی از توان نظامی و تمرکز عملیاتی نظامیان سوری جهت کاستن فشار نبردها از جبهه کاستلو و تقسیم آن به سایر جبهات صورت گرفته است. اما فرماندهان ارتش سوریه این سناریوی تروریستها را نیز پیش بینی کرده و برای آن تدابیر ویژه‌ای اندیشیده بودند.
بمباران بی امان مواضع تروریستها در خطوط تماس دو محور شرقی و غربی شهر و تقویت استحکامات دفاعی از جمله این اقدامات بود. کانون حملات تروریستها در دو منطقه شمالی و جنوبی شهر حلب قرار داشته است. در محور شمالی نیروهای ارتش سوریه اقدام به اجرای عملیات پیش دستانه‌ای در محلات "بنی زید، للیرمون و الاشرفیه" کردند.
در بخشی از محورهای حملات به این سه منطقه تحت سیطره دو گروه لواء شهداء بدر (ارتش آزاد) و جبهه النصره (القاعده) شبه نظامیان کرد سوری ساکن در محله "الشیخ مقصود" نیز مشارکت داشتند. محله شیخ مقصود طی یکسال گذشته تحت شدیدترین حملات گروه‌های وابسته به القاعده و ارتش آزاد بود که صدها کشته و زخمی از غیرنظامیان برجای گذاشته است. هدف از این عملیات ارتش سوریه شامل موارد زیر است:
1 - تامین امنیت مواضع ارتش سوریه در جاده کاستلو از طریق سیطره بر مجموعه ساختمان‌های دو طرف آن با هدف جلوگیری از حملات تروریستها و همچنین بسترسازی جهت استقرار نیروهای نظامی سوری بر روی اتوبان کاستلو
2 - جلوگیری از ایجاد مسیر جایگزین میان مناطق تحت سیطره القاعده و ارتش آزاد در محلات مذکور با خطوط مرزی با ترکیه جهت نقل و انتقال نیرو و تسلیحات. لازم به توضیح است که به محض انسداد جاده کاستلو منابع نزدیک به تروریستها از تلاش‌های گسترده آنها جهت ایجاد مسیر جایگزین از مرزهای ترکیه به این محلات خبر داده بودند که با واکنش پیش‌دستانه نظامیان سوری این طرح در نطفه خفه شده و محاصره شهر حلب نیز تشدید گردید.
3 - بستر سازی برای گسترش عملیات پاکسازی محلات تحت سیطره تروریستها در شمال و شرق حلب. لازم به توضیح است که سه محله بنی زید، للیرمون و الاشرفیه از سال 2012 به اشغال تروریستهای تکفیری درآمده و از مهمترین پایگاه‌های عملیاتی آنها برای حمله به محلات تحت سیطره دولت سوریه بشمار می‌روند.
4 - بستری سازی جهت قطع دسترسی تروریستهای تکفیری مستقر در این محلات به محور غربی حلب و شرقی استان ادلب سوریه
انفجار مهیب مقر ارتش سوریه در حلب
گروه‌های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد ساعتی پیش یک تونل بمبگذاری شده را در مناطق تحت سیطره نیروهای دولتی سوریه در شهر حلب منفجر کرده‌اند. بنابر این گزارش، این تونل توسط گروه تروریستی "کتائب ثوار الشام" (گردان‌های انقلابیون! شام) و در زیر ساختمان سابق مدیریت راهنمایی و رانندگی شهر حلب حفر شده و در ساعات ابتدایی صبح امروز با چندین تن مواد منفجره تجهیز شده بود. هنوز هیچ آماری از خسارات احتمالی این حمله منتشر نشده است.
گروه کتائب ثوار الشام چند روز پیش پس از اعلام جدایی از ارتش آزاد با گروه تروریستی بین المللی القاعده اعلام بیعت کرده بود. انفجار تونل‌های بمبگذاری شده یکی از روش‌های مرسوم گروه‌های تکفیری در بحران سوریه است. این عملیات در حالی اتفاق افتاده است که نیروهای دولتی سوریه از 15 روز پیش جاده کاستلو آخرین مسیر تدارکاتی تروریستهای تکفیری از مرز سوریه با ترکیه را مسدود کرده و آنها را در محاصره خود قرار داده اند.
هلاکت فرماندهان تروریستها
در درگیری‌های روزهای گذشته میان رزمندگان ارتش سوریه و گروه‌های هم پیمان آن در حاشیه شمالی شهر حلب این کشور 3 تن از فرماندهان ارشد گروه‌های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد به هلاکت رسیده‌اند. "احمد الحمصی، ابوعبدالله الشیخ و احمد البکری" فرماندهان گروه‌های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد در جریان دو پاتک پی در پی آنها در مناطق اطراف جاده استراتژیک کاستلو واقع در حاشیه شمالی شهر حلب سوریه به هلاکت رسیده‌اند. هدف تروریستها از این حملات بازگشایی مجدد این مسیر و بر قراری ارتباط زمینی میان مناطق تحت سیطره خود در محلات شرقی شهر حلب با مرزهای ترکیه برای نقل و انتقال تروریست و تدارکات نظامی می‌باشد که با هوشیاری ارتش سوریه شکست بسیار سنگینی متحمل شده‌اند.
پ
تحولات میدانی جبهه لاذقیه
شکست عملیات تروریستها برای اشغال کنسابا
به موازات تمرکز درگیریها در جبهه شهر حلب، دور جدید نبردها میان نیروهای دولتی سوریه با ائتلاف دو گروه القاعده و ارتش آزاد آغاز شده است. کانون درگیری ها میان دو طرف در مناطق حاشیه شهر کنسابا واقع در ارتفاعات جبل الاکراد شمال استان لاذقیه قرار دارد که طی آن گروه‌های تکفیری برای اشغال مجدد و ارتش سوریه برای ادامه سیطره بر آن تلاش می‌کنند. استعداد نیروهای تروریستها در این حملات بیش از 3500 نفر عنوان شده که از پشتیبانی گسترده واحدهای موشکی، توپخانه و خمپاره انداز نیز برخوردار هستند.
حملات تروریستها با حمله انتحاری یکی از اعضای گروه تروریستی تکفیری جبهه النصره بنام "ابوماریه الانصاری" بوسیله خودروی بمبگذاری شده و گلوله باران شدید مواضع ارتش سوریه آغاز شده که دو ساعت ادامه داشته و نیروهای ارتش سوریه را وادار به تخلیه خطوط نخست تماس با تروریستها در ارتفاعات اطرف کنسابا کرده است. با خروج نیروهای ارتش کنترل شهرک کنسابا و ارتفاعات مشرف بر آن بطور کامل در اختیار نیروهای دو گروه القاعده (احرارالشام، حزب ترکستان شرقی چین، اجناد قفقاز) و ارتش آزاد (الفرقه الاولی الساحلی، فیلق الرحمن، فیلق الشام) قرار گرفت.
با گذشت چند ساعت، نظامیان سوری پس از عقب نشینی اولیه با پشتیبانی گسترده هواپیماهای بمب افکن سوری و روسی اقدام به اجرای پاتک گسترده‌ای برای بازپس گیری منطقه کردند. شدت بمباران‌های ارتش سوریه و حملات زمینی از جندین محور علیه تروریستهای تازه مستقر شده در کنسابا به حدی بود که آنها فرصت استقرار نیروهای تازه نفس و ایجاد استحکامات دفاعی جدید را نیافته و پس از چند ساعت زد و خورد مجبور به فرار از آن شدند. هم اکنون نبردهای شدید در اطراف این شهرک و ارتفاعات اطراف آن میان دو طرف همچنان ادامه دارد.
شهرک کنسابا دو ماه پیش در عملیات نیروهای ارتش سوریه و گروه‌های هم پیمان آن از اشغال دو ساله تروریستهای القاعده و ارتش آزاد پاکسازی شده بود. تروریستها در سال 2014 با هدایت و پشتیبانی مستقیم ترکیه با حمله به ارتفاعات شمالی استان لاذقیه بخش‌های وسیعی از آنها را به اشغال خود در آورده بودند. جبل الاکراد و جبل ترکمان به بزرگترین کانون فعالیت‌های تروریستهای مورد حمایت ترکیه تبدیل شده و موج جدیدی از ناامنی ها به مناطق مسکونی تحت سیطره دولت سرایت کرد.
تروریستها با استقرار واحدهای موشکی بارها محلات مسکونی شهر لاذقیه و مناطق اطراف آن را هدف موشک باران شدید خود قرار داده بودند. همزمانی پیشروی های گسترده تروریستها در استان های ادلب و لاذقیه مواضع نیروهای دولتی سوریه در منطقه راهبردی "سهل الغاب" مورد تهدید قرار داده و دیری نپایید که حملات آنها به اشغال مناطق وسیعی از شمال سهل الغاب منجر شد. پیشروی تروریستها در سهل الغاب استان حماه را نیز در خطر اشغال قرار داد.
پس از ورود عملی روس‌ها به عرصه بحران سوریه، فرماندهان نظامی اقدام به طراحی و اجرای عملیاتی وسیع برای بازپس‌گیری مناطق اشغال شده در شمال لاذقیه کرده‌اند. ارتفاعات جبل الاکراد علاوه بر نزدیکی به مرزهای ترکیه، بر مناطق غربی استان ادلب و شمالی سهل الغاب اشراف کاملی داشته و از این جهت نیروهای سوری با سیطره و پاکسازی آن با یک تیر دو نشان را هدف قرار خواهند داد. سیطره کامل ارتش بر این ارتفاعات موجب تامین امنیت عملیات بعدی آنها برای بازپس گیری مناطق اشغالی سهل الغاب و غرب ادلب خواهد شد.
تحولات میدانی جبهه درعا
شکست عملیات آغاز نشده تروریستها
به موازات تشدید نبردها در جبهه های حلب، لاذقیه و دمشق میان ارتش سوریه و گروه های تروریستی تکفیری که با موفقیت نظامیان سوری همراه بود، گروه‌های شبه نظامی فعال در جبهه جنوبی این کشور با انتشار بیانیه‌ای از آغاز عملیاتی تحت عنوان "هی الله" خبر دادند. در بیانیه منتشر شده هدف از این عملیات کاستن فشار ارتش سوریه بر روی محورهای عملیاتی در حلب و منطقه داریا واقع در حاشیه جنوب غربی شهر دمشق عنوان شده است.
لازم به ذکر است که ارتش سوریه پیش از این بیانیه تروریستها بر اساس اطلاعات دریافتی از منابع اطلاعاتی از آن باخبر شده و اقدام به اعزام واحدهای نظامی و تسلیحات سنگین به منطقه درعا و قنیطره کرده بود. همچنین سپهبد فهد جاسم الفری وزیر دفاع و فرمانده کل ارتش سوریه نیز طی بازدید از منطقه از برخورد قاطع دولت سوریه با هرگونه تحرکات گروه‌های تروریستی تکفیری در استان‌های جنوبی این کشور خبر داد. از سوی دیگر با گذشت چند روز از اعلام آغاز عملیات از سوی تروریستها بجز چند مورد حملات موشکی تروریستها علیه مواضع ارتش سوریه شاهد پیشروی زمینی یا عملیات وسیع و همه جانبه نبوده ایم.
این موضوع به توافق محرمانه دولت سوریه و روس‌ها با طرف اردنی بعنوان مسئول اتاق عملیات مشترک "موک" (با مشارکت افسران آمریکایی، سعودی، قطری و اسراییلی) باز می‌گردد که طی مذاکراتی که در بدو ورود روسیه به پرونده بحران سوریه میان دو طرف صورت گرفت، توافق شد دو طرف از هرگونه عملیات نظامی علیه مواضع یکدیگر خودداری کرده و شرایط برای ادامه گفتگوهای سیاسی برای دائمی شدن آتش بس در این مناطق فراهم آید.
تحولات میدانی دمشق و حاشیه دمشق
پیشروی ارتش در غوطه شرقی و داریا
نیروهای ارتش سوریه با استفاده از تمرکز رسانه‌ها بر روی جبهه های نبرد در حلب، عملیات خود را بطور آرام و چراغ خاموش در جبهه‌های غوطه شرقی و داریای دمشق در حالی ادامه می دهند که منابع میدانی از پیشروی‌های آنها خبر داده اند. پس از سیطره کامل ارتش سوریه بر مناطق بخش جنوبی غوطه شرقی دمشق پیکان حملات به سمت مناطق شمالی فرودگاه مرج السلطان نشانه رفت. بطور کلی عملیات ارتش سوریه دارای سه گام اساسی بوده است.
نخست، جداسازی و پاکسازی مناطق حاشیه جنوبی غوطه که طی یک ماه نبرد سنگین با تروریستها مناطقی همچون "مرج السلطان، فرودگاه مرج السلطان، بزینه، دیرالعصافیر، حوش جربو، حرستا القنطره، زبدین و مزارع اطراف آن و حوش الجربو" باز پس گرفته شد. عملیات بازپس گیری این مناطق مصادف شد با دور جدید درگیری‌های خونین داخلی میان گروه جیش الاسلام با ائتلاف جبهه النصره، فیلق الرحمن، جیش الفسطاط المسلمین و اجناد الشام در بخش‌های مختلف غوطه شرقیه دمشق که تاثیر بسزائی در سرعت پیشروهای نیروهای دولتی سوریه ایفا کرد. مهمترین هدف از این عملیات تامین امنیت فرودگاه بین‌المللی و منطقه زینبیه واقع در حاشیه جنوبی دمشق از حملات نفوذی و موشکی گروه‌های تروریستی تکفیری بود.
دوم، گسترش مناطق تحت سیطره در اطراف فرودگاه مرج السلطان با هدف تامین امنیت هر چه بیشتر و فراهم آوردن زمینه عملیاتی کردن آن جهت استقرار یگان‌های بالگردهای نظامی.
سوم، عملیات قطع خط تدارکاتی تروریستهای مستقر در غوطه شرقی. در این عملیات نیروهای نظامی سوری پس از حمله به روستای "البحاریه و سیطره بر آن از دو محور به سمت شهرک "میدعا" هجوم بردند. محور اول از بحاریه (جنوبی) و محور دوم نیز از مقر لشگر 39 پیاده نظام نیروی زمینی ارتش سوریه (شمالی) صورت گرفت که پس از 2 روز نبرد سخت موفق به سیطره کامل بر میدعا شده اند. شهرک میدعا گلوگاه نقل و انتقال سلاح و مهمات و تروریست از مرزهای اردن به غوطه شرقی دمشق است.
تروریستهای تکفیری از زمان محاصره غوطه توسط ارتش سوریه و مدافعان حرم حضرت زینب (س) محموله‌های بزرگ تسلیحاتی ارسال شده از سوی اتاق عملیات مشترک "موک" مستقر در خاک اردن را از طریق بیابان‌های استان‌های درعا و سویداء به منطقه بادیه دمشق منتقل کرده و از طریق شهرک میدعا وارد غوطه شرقی می‌کردند. این کاروان‌های از منطقه‌ای بنام العتیبه می‌گذشتند که بارها هدف کمین نیروهای حزب الله و ارتش سوریه قرار گرفته و صدها تروریست به همراه امکانات همراه آنها نابود شده بود.
اما نیروهای ارتش سوریه پس از سیطره بر میدعا با دو پاتک سنگین نیروهای گروه جیش الاسلام مواجه شدند که با قدرت آنها را دفع کرده و خسارات قابل توجهی نیز به آنها وارد آوردند. از دو روز پیش تا کنون نیز نظامیان سوری حملات جدیدی را برای بازپس گیری روستای حوش الفاره و مزارع اطراف آن آغاز کرده اند که تا این لحظه نیز درگیری ها میان دو طرف همچنان ادامه دارد.
تحولات میدانی جبهه ادلب
دور جدید جنگ کفتارها میان احرارالشام و جندالاقصی
منابع میدانی از وقوع درگیری های شدید میان دو گروه تروریستی تکفیری بین المللی "جندالاقصی و احرارالشام" وابسته به شبکه القاعده در استان ادلب سوریه خبر داده اند. درگیری ها در پی تیراندازی یکی از اعضای گروه احرارالشام به دو تن از نیروهای گروه جندالاقصی در مقابل مقر این گروه در شهر "اریحا" واقع در غرب استان ادلب سوریه صورت گرفته است. هر دو طرف درگیری اقدام به انتشار بیانیه های رسمی در تشریح علت ماجرا کرده اند.
گروه جندالاقصی آغاز درگیریها را تیراندازی یکی از اعضای احرارالشام به دو تن از نیروهای بخش اطلاعاتی این گروه در اریحا و فرار وی عنوان کرده است. این در حالی است که در بیانیه گروه تروریستی تکفیری احرارالشام، طرف مقابل به بیعت با داعش و قرار داشتن در موج اخیر ترور اعضا و فرماندهان گروه های تکفیری وابسته به القاعده در استان ادلب متهم و خواستار دستگیری و محاکمه دو تن از عناصر جندالاقصی شده است.
در شهر سرمین واقع در حاشیه جنوب شرقی استان ادلب نیز ده ها تن از نیروهای احرارالشام با حمله به چند ایست و بازرسی گروه جندالاصی ده تن از آنها را دستگیر و به مکان نامعلومی منتقل کرده است. از سوی دیگر منابع میدانی از گسترش درگیری ها میان دو گروه به سایر شهرهای استان ادلب مانند سرمین و سراقب نیز خبر داده اند. گفته می شود که ۷۰ نفر از تروریست های عضو گروهک جندالاقصی پس از درگیری میان این گروهک و احرارالشام در شهرهای سرمین و اریحاء از جندالاقصی جدا و به احرارالشام پیوستند.
استان ادلب در شمال غربی سوریه از سال 2015 در اشغال ائتلاف جیش الفتح متشکل از گروه های وابسته به ارتش آزاد و القاعده قرار دارد. گروه جندالاقصی با نام پیشین "سرایا القدس!" توسط یک تبعه فلسطینی بنام "ابوعبدالعزیز القطری" دارای تابعیت دوم قطر در سال 2013 تشکیل و در سال 2014 وارد عرصه نبردها علیه دولت سوریه شد. این گروه بطور مستقیم توسط دولت شیخ نشین قطر مورد حمایت تسلیحات و مالی و آموزشی قرار داشته و مجهز به مدرن ترین تسلیحات روز اروپایی و آمریکایی می باشد.
از حمله عملیات هایی که جندالاقصی در آن مشارکت داشته می توان به عملیات اشغال ادلب، درگیری با گروه های تروریستی تکفیری به اصطلاح میانه رو مورد حمایت اروپا و آمریکا مانند حرکت حزم و جبهه ثوار سوریا اشاره داشت. استان‌های حلب و ادلب در شمال سوریه و در مجاورت مرز با ترکیه از جمله مناطق حضور این گروه می باشد. گروه احرارالشام نیز از حمله گروه های وابسته به القاعده بوده که با 30 هزار تروریست سومین گروه نظامی بزرگ در سوریه بشمار می‌رود.
